«Φούσκα» ή «φαινόμενο»; Περαστική μόδα ή μόνιμο «κόλλημα»; «Κοινωνικός αυτισμός» ή «σήκωμα απ’ τον καναπέ» (λέμε τώρα); Παιχνίδι ή κάτι πολύ περισσότερο; Αυτά και άλλα τόσα βαθυστόχαστα ερωτήματα απασχολούν μέρες τώρα αναλυτές κάθε είδους, με αφορμή το νέο παιχνίδι της «Nintendo» («Νιντέντο») για κινητά τηλέφωνα, το πασίγνωστο «Pokemon Go», για το οποίο τα ΜΜΕ δεν έχουν πάψει να μας βομβαρδίζουν με κάθε μικρή – και μάλλον ανούσια – λεπτομέρεια, σε στιλ διαφήμισης: Από το ραντεβού εκατοντάδων νέων το περασμένο Σάββατο στο Σύνταγμα για να κυνηγήσουν και να γυμνάσουν τα πόκεμόν τους έως τους servers της εταιρείας που έπεσαν από την πολλή κίνηση και βέβαια για κάθε πιθανό και απίθανο ευτράπελο από κόσμο που τον συνέλαβε, τον έκλεψε, εντόπισε πτώματα (!), παραιτήθηκε από τη δουλειά του για να βγει και να κυνηγήσει όλα τα μικρά εικονικά «τερατάκια». Αλλοι πάλι εστιάζουν στην «καινοτομία» του παιχνιδιού «επαυξημένης πραγματικότητας», κάτι σαν υψηλής τεχνολογίας κυνήγι χαμένου θησαυρού, που συνδυάζει πολλές από τις τεχνολογίες που βρίσκονται στα κινητά τηλέφωνα, από το gps έως την κάμερα, τη μεταφορά δεδομένων κ.ο.κ., με τους αγαπητούς και γνωστούς από την ομώνυμη σειρά καρτούν «χαρακτήρες» που παίζουν στις τηλεοράσεις εδώ και περίπου 20 χρόνια.
Αλλά όλοι, ή σχεδόν όλοι, φαίνεται να αγνοούν την πραγματική αιτία (και όχι αποτέλεσμα) της μεγάλης επιτυχίας που γνωρίζει το παιχνίδι. Και αυτή δεν είναι άλλη απ’ το ότι τα κατά τ’ άλλα συμπαθή τερατάκια κουβαλάνε κέρδη με το τσουβάλι στα ταμεία των επιχειρηματικών ομίλων που τα δημιούργησαν.
Μια ματιά στα οικονομικά στοιχεία που βλέπουν έως τώρα το φως της δημοσιότητας είναι αρκετή.
- Μέσα σε ένα 4ήμερο, από τις 11 έως τις 15 Ιούλη, η «Nintendo», το γιαπωνέζικο μεγαθήριο του ούτως ή άλλως «χρυσωρυχείου» των ηλεκτρονικών παιχνιδιών και κατά 32% μέτοχος στο νέο παιχνίδι, αύξησε τα κέρδη της κατά… 63%. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς τα «τερατάκια» του πόκεμον τής έδωσαν κάπου 13,1 δισ. δολ. «πάνω» στην αξία της στην αγορά, που τώρα υπολογίζεται στα 38 δισ. δολάρια. Τα «καθαρά» κέρδη, με τους πλέον συντηρητικούς υπολογισμούς, υπολογίζονται γύρω στα 14 εκατομμύρια δολάρια. Την περασμένη βδομάδα, μάλιστα, σε μια «υπερβολική» όπως χαρακτηρίστηκε από τα διεθνή ΜΜΕ αντίδραση, το χρηματιστήριο στο Τόκιο έκανε μεγάλη βουτιά, όταν η εταιρεία ανακοίνωσε ότι δεν πρόκειται να αναθεωρήσει (ακόμα) προς τα πάνω τις προβλέψεις της για τα φετινά κέρδη.
- Η «Niantic», η αμερικάνικη εταιρεία με έδρα το Σαν Φρανσίσκο που ανέπτυξε το εν λόγω παιχνίδι (πρόκειται για εταιρεία δημιουργημένη στα σπλάχνα της «Google», ενώ η «Nintendo» κατέχει ένα μάλλον σημαντικό κομμάτι της) κέρδισε 40.000 δολάρια τα πρώτα… 3 λεπτά κυκλοφορίας του παιχνιδιού.
- Η «Apple» και η «Google», τα δυο μονοπώλια των νέων τεχνολογιών, δεν θα μπορούσαν να βρίσκονται εκτός του «παιχνιδιού», με ένα 30% των κερδών να πηγαίνει αυτόματα στα ταμεία τους. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι μετοχές της πρώτης κέρδισαν 5% (κάπου κοντά στα 25 δισ. δολάρια) όταν το παιχνίδι πρωτοπαρουσιάστηκε στις αρχές του μήνα.
Το επιχειρηματικό παιχνίδι γύρω από το πόκεμον έχει κι αυτό τις μάχες του, πολύ πιο σκληρές από αυτές ανάμεσα στα τερατάκια τσέπης. Για παράδειγμα, δεν είναι λίγοι οι επιχειρηματικοί όμιλοι που διαβάζουν με ανησυχία τα στοιχεία που λένε ότι τα 43 λεπτά που περνάνε ημερησίως πάνω από τις οθόνες των κινητών τους οι χρήστες της εν λόγω εφαρμογής, «κόβουν» πελατεία από τα γκισέ εταιρειών που διαχειρίζονται εφαρμογές όπως το WhatsApp, το Instagram, το Facebook κ.ο.κ., αν και σε πολλές περιπτώσεις είναι οι ίδιες εταιρείες που βρίσκονται πίσω από πολλές από τις παραπάνω εφαρμογές. Αλλοι, όπως για παράδειγμα το μονοπώλιο της «Sony», βλέπουν με ανησυχία την εκτόξευση της «Nintendo» που μετά από πολλά χρόνια που θεωρείτο «ξεγραμμένη», την ξεπέρασε σε χρηματιστηριακή αξία. Κι άλλοι, είτε κάνοντας την επιθυμία τους πραγματικότητα, είτε προειδοποιώντας τους αφελείς του χρηματιστηριακού «τζόγου» μιλάνε για «φούσκα» που δεν θα αντέξει για πολύ.
Με δυο λόγια, εμείς το χέρι στη φωτιά δεν το βάζουμε για τις κοινωνικές, ψυχολογικές και άλλες τάσεις που βρίσκονται πίσω από την επιτυχία του παιχνιδιού και για τις οποίες τόση κουβέντα γίνεται. Ούτε, βεβαίως, με το παρόν σχολιάζουμε τυχόν άλλες επιπτώσεις ψυχολογικές και κοινωνικές που έχει όταν ένα παιχνίδι εξελίσσεται σε εμμονή. Αλλά το σίγουρο είναι πως το πραγματικό παιχνίδι παίζεται όχι στα εικονικά γυμναστήρια των pokemon στις πλατείες και τους δρόμους αλλά στον… πραγματικότατο κόσμο των επιχειρηματικών κερδών που οι εκατομμύρια χρήστες του βοηθάνε να αυγατίζουν…
ΛΑΪΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΠΕΝΤΕΛΗΣ 